|
![]() |
Kitaplar » Su Ürünleri Yetiştiriciliği » Yılan Yetiştiriciliği Bir restoranda yemeklik olarak kullanılan ve müsteri bekleyen yılanlar YILAN YETİŞTİRİCİLİĞİ Yılan yetiştiriciliği ülkemiz için hiç bilinmeyen konulardan bir tanesidir. Karada yaşayanlar olduğu kadar su içerisinde yaşayan pek çok türü bulunan yılanlar konusunda dünyanın bir çok ülkesinde çok başarılı yetiştiricilik çalışmaları vardır. Yılan yetiştiriciliğinin ele alınmasında pek çok 'neden bulunmaktadır. Yılan eti bir çok ülkde bazı türler açısından çok değerlidir. Doğadan . avlanan yılan miktarının azalması ve yılan etineolan talep nedeniyle yetiştiricilik çalışmalarına girişilmiştir.
Yılanların yemeklik olarak kullanılmaları yanında yılanlardan elde edilen yılan zehirinin tıpta geniş ölçüde kullanılması ve bu ürüne olan talebin yıldan yıla artması da yetiştiricilik nedelerinden birisi olmuştur.
Sol:Combat türü yılan ve yumurtaları Sağ:Kobra ile üretilmiş Vietnam şarabı
Yılan yetiştiriciliğinde diğer bir etken de çeşitli hayvanat bahçeleri ve amatör meraklılar için yılan yetiştirilmesidir. Çünkü bazı türlerin doğadan yakalanarak hayvanat bahçelerine alınması yerine yetiştirilerek gösterime sunulmasının bir çok tür için mümkün olduğu görülmüştür.
Yılanların türlere göre farklı davranışları ve buna bağlı olarak farklı yetiştirme yöntemleri var ise de yine de benzerlik gösteren tarafları vardır. Ülkemizde ise bazı yılan türlerinin yetiştirme bakımından özellikle yılan zehiri üretme açısından ele alınması meraklı kişiler için söz konusu olabilir. Ülkemizden eski yıllarda yılan toplanarak yurt dışına kaçırıldığı bilinen bir durumdur. Günümüzde ülkemizden yılan avlanarak dışarıya pazarlanması yasalolarak suçtur. Ama, yine de bazı kaçak avcılıkların sürdüğü de bilinen bir durumdur. Yalnız bu kaçak avcılığın devam etme şansı da pek bulunmamaktadır. Böyle olunca yetiştiricilik konusunda başarılı olacakların zehir üreterek karlı bir işletme kurmaları da olasıdır. Bu konuda 2003 yılında İzmir'in Selçuk İlçesi'nde yılan balığı zehiri üretme amacıyla bir teşebbüs olmuş ve Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'ndan kuruluş izni alınmıştır. Bu tür girişimlerin başlaması ile yeni iş kaynakları yaratılabileceği düşünülebilir. Yemeklik olarak yılan yetiştiriciliği konusunda bir örnek olarak Çin ve Vietnam'da yetiştiriciliği yapılan Kobra üretimini ele alabiliriz. Bu ülkelerde kobra yılanı eti çok makbul sayılan bir gıdadır. Hatta kobra ile üretilmiş şarap türlerinin pahalı bir içki olarak Vietnam'da pazarlandığı kaydedilmektedir. Bunun yanında kobra zehiri geleneksel Çin tıbbı ve modern tıpta çok değerli bir ürün durumundadır. Çin'e eskiden bolalarak Vietnam'da avlanarak pazarlanan kobra yılanı miktarının azalması sonucu yetiştiricilik çalışmalarına gidilmiş ve başarılı bir uygulama bu gün üretim dünyasına girmiş bulunmaktadır. Vietnam'da Hanoi'nin kuzeyindeki bir köyde sayısız yılan çiftliği olduğu ve bu köydeki yılan eti lokantalarının ülke çapında çok ünlü olduğu kaydedilmektedir
Sol: Western Taipan (Oxyuranus microlepidotus)
Sağ: Python rerius cazip renkleri ile ilgi çeken ve insan eli altında oluşturulmuş yeni bir yılan hattıdır
Çin'de yetiştiricilik için ilk önceleri Vietnam'dan yumurta getirilmiş ve ilk deneme yılında 20.000 adet yılan yetiştirildiği kaydedilmiştir. YUmurtalardan çıkış gücü %90 olmaktadır. Yalnız kış. aylarında aşırı soğuklara dayanamadıkları için kışlatma da dikkatli olunması gerekmektedir. Yumurtalardan yavru çıkışı iki ay sürmektedir. Canlı olarak 7 dolar civarında olan fiyat yetiştiricilik için teşvik edici olmaktadır. 2000 yılı için yüz binleri aşan bir üretimin kurulan bir kooperatıf aracılığıyla sağlandığı kaydedilmektedir. Bir yaşlı bireylerde canlı ağırlık 0.5 kg ve erginlerde ise
ı.5 kg olmaktadır. Yalnız Vietnam'da ormanlardan avlanarak pazarlanan kobra yılanlarında canlı ağırlığın iki misli olduğu ve fiyatının da 25- 30$ civarında olduğu bildirilmektedir. Yılan üretiminde ilk aşama darrıızlık olacak bireylerin temini ve çiftleştirilmesidir. Erkekler çiftleşmeye hazır olduklarında dişilere yanaşırlar. Bu dönem genelolarak erkek yılanların deri değiştirdikleri dönemdir ve yeni deri değiştiren yılanların çiftleşmeye karşı ilgi gösterdikleri gözlenir. Burada yeni deri değiştiren yılanlardaki taze deri kokusunun cinsel ilgiyi arttırdığı sanılmaktadır.
Çiftleşme türden türe farklı olmak üzere kısa veya uzun sürebilir. Çiftleşme anında yılanların hiç hareket etmemeleri ilginç bir davranıştır. Üretim için ele alınan türün üreme dönmindeki sıcaklık isteğinin iyi bilinmesi gerekir. Bu nedenle ilk yumurtlama ve çiftleşme gözleminde çevre koşullarının (Sıcaklık, rutubet, günlük aydınlanma süresi, mevsim vs.) iyi bir şekilde kayıt edilmesi yetiştirmenin diğer aşamalarında yararlı olacaktır.
Erkek ve dişileriri ayrı tutulması önerilmektedir. Çünkü uzun zaman beraber tutulan erkek ve dişllerin çiftleşmeye pek arzulu olmadıkları gözlenmiştir. Üretime alınacak bireylerin fazla beslenerek şişrnanlatılmaması ve şişman bireylerde üreme isteğinin kısıtlı olduğu bildirilmiştir.
Hayvanat bahçelerine satılmak üzere çeşitli yılan türlerini yetiştiren dünya çapında ünlü yılan çiftlikleri bulunmaktadır. Bu konuda yetiştiriciliği yapılan bazı yılan türleri resimleriyle birlikte aşağıda sunulmuş bulunmaktadır. Örneğin bu kuruluşlardan bir tanesi olan Avusturalya'da ki Queensland Museum isimli firma 120 tür yılana sahip olduklarını ve bunların bir çoğunu başarı ile yetiştirdiklerini kaydetmektedirler. Bu kuruluşa yılan müzesi olarak bakılmaktadır. ABD'nde de bu konuda başarılı kuruluşlar vardır. Bu amaçla yetiştiriciliği yapılan İngilizce Western Taipan (Oxyuranus microlepidotus) de-nilen türün, 9-20 adet yumurta bıraktığı 66 gün sonra yumurtalardan yavru çıktığı, yumurtadan çıkan bireylerin 40 cm dolayında olduğu ve anaçların tavşan ve iri fareler ile beslendikleri kaydedilmiştir Bu yılanlar 2 m. dolayında bir boya sahip olup dünyanın en zehirli yılanlarından biri sayılmaktadır.
Aynı şekilde Angola pitonları hayvanat bahçeleri için aranılan bir türdür. Bu yılanların Ana vatanlarında bile azaldığı ve çok zor yakalandıkları kaydedilmektedir. Fakat ABDinde bu tür başarı ile yetiştirilebilmektedir Bu yılanlar oldukça utangaç, insan eli altında yetiştirmeye yatkın 27-290C sıcaklık isteyen 2-3.5 m. boyı.inda bir türdür.
![]()
Python türü ve insan eli altında üretim için alınmış yumurtalar
Yılan yetiştiriciliği üzerinde yapılan çalışmalar sadece yılan yetiştiriciliği ile kalmamış üretimde yeni hatlar elde etme yönünde de başarılı çalışmalar yapılmıştır. Örneğin Python rerius türünde mutasyon yoluyla elde edilen bir hat doğada bulunmamakla beraber insan eli altında farklı renkli bir ırk olarak yetiştirmede ele alınmış bulunmaktadır. Elde edilen hat yeni ve sayıca kısıtlı bir üretim yapıldığından fiyatı da çok yüksektir. Bu ırkın üretimi kolay, orta bir rutubet istemekte 25-30QC ısılardan hoşlanınakta ve 1.5 m dolaylarındadır. Yeni hat normal türe oranla çok daha açık ve parlak renklere sahip ve derideki desenler daha göz alıcı ve çok belirgindir.
Lampropeltis t. campbelli türü ABD lerinde akvaryumlar için insan eli altında üretilen bir yılan türüdür. Cazip renkleri ile ilgi çekerler |